Een bijzonder verhaal: waterangst en spierziekte weerhouden Marcel van Huissteden niet van Ironman-finish!
DONDERDAG – Op een 920e plaats in 11.37.21 kwam Marcel van Huissteden op de Ironman Emilia-Romagna binnen gereden. Gereden inderdaad, want in het toch al ijzersterke Nederlandse paratriathlonwereldje is Marcel een nieuwkomer. Relatief nieuw, want voordat hij de progressieve spierziekte Hereditaire Spastische Parapares (HSP) kreeg, was hij al een gedreven atleet. Een sportman met een verhaal dus.
Vijf jaar geleden had de 42-jarige inwoner van Zevenaar in de Achterhoek alles wat hij zich maar wensen kon. Een prima baan, een goed inkomen, een rijk sociaal leven en een gezond lichaam. Dat veranderde toen bij hem de spierziekte HSP zich openbaarde, een aandoening waar ook zijn vader en twee zussen mee kampten.
Symptomen
Arbeidsongeschikt en lichamelijk beperkt verzette Marcel zich tegen zijn nieuwe status en stortte zich als een bezetene op het handbiken. ,,De symptomen van de spierziekte waren er al eerder. Maar als sporter en gewezen marineman dacht ik dat het een blessure was. Normaal was het natuurlijk niet: op het vlakke asfalt onderuit gaan of van een huishoudtrapje kletteren. Het is een neurologische aandoening. Ik heb heel gespierde benen, maar die worden niet goed aangestuurd door de hersenen.”
Marcel werd direct doorgestuurd naar een revalidatiecentrum om in therapie te gaan. De vooruitzichten waren ronduit slecht: ‘je gaat afscheid nemen van je benen’, maar Marcel negeerde het aanvankelijk compleet: ,ik word weer beter.’ Het eerste jaar viel hem echter zwaar. Hij stopte met sporten en de kilo’s vlogen eraan. Daarna ging de knop om en hield hij er een ijzeren leef- en trainingsdiscipline op na. Hij leende een handbike en ging weer naar buiten. ,,Een wereld ging voor me open, ik zag de bloesem en de koeien.”
Ijzeren discipline
Gevallen is hij de laatste twee jaar niet meer, mede door intensieve fysio. ,,Maar heb ik een griepje dan kan ik zo weer helemaal terugvallen. Ik moest dus streng zijn voor mezelf. Niet meer stappen, om 19 uur naar bed en om 5 uur op. ,,Een goed leven hoeft niet per se een leuk leven te zijn.” Zijn discipline gaat zover dat de televisie weg gedaan is en het huis nauwelijks wordt verwarmd in de wintermaanden: Marcel blijft toch wel in beweging immers. ,,Ik verwarm alleen boven een kamer. Eigenlijk woon ik op kamers in mijn eigen huis. Soms voel ik mezelf een monnik, maar ik krijg er veel voor terug: complete vrijheid.”
Zijn sportprestaties groeiden snel: in 2021 deed hij de handbike battle in Geleen voor mensen met een beperking, een jaar later haalde hij een bronzen medaille op het NK Handbiken in Amersfoort. De absolute top waarop mannen als Jetze Plat en Geert Schipper zich begeven is volgens Marcel te hoog gegrepen. ,,Ik ben geen prof en 42 jaar. Ik sport ook niet om anderen te verslaan, maar het uiterste uit mezelf te halen en gezond blijven.” Vorig jaar ontving hij de Liemers sportprijs.
Waterangst
Bij de zoektocht naar nieuwe sportuitdagingen kwam uiteraard ook triathlon voorbij. Alleen dat zwemmen…. Marcel vertelt dat hij tot twee jaar terug niet met zijn gezicht in het water durfde. Waterangst. Ook in tien jaar marine over de wereldzeeen raakte hij het zeewater nooit aan. ,,Ik kwam bij de marine onder de zwemtest uit. Nu moest ik wel. Waterangst geeft stress, stress geeft mij spierspanning, spierspanning geeft mij klachten, klachten waardoor mijn benen verkrampen. Toch wilde ik het zwemmen in ieder geval gaan proberen. Na twee zwemcursussen bij Zwemanalyse durfde ik met mijn gezicht onder water en enigszins vooruit komen. Een techniekles van SwimmbyLouise en heel veel aanwijzingen van triatleet Maarten Peters hielpen mij verder stroomopwaarts.”
We maken een sprongetje in de tijd. Zaterdagmorgen 21 september in alle vroegte. Duizenden atleten in wetsuits aan de waterkant. Een van hen is Marcel. ..Voor de start stond ik al te janken. Terugkijkend naar de afgelopen jaren en nu zat ik hier tussen bijna 2500 gezonde en topfitte atleten. Niet als toeschouwer, nee, als one of them! Ik werd het water ingedragen, ging liggen en kreeg meteen heel veel water binnen door de golven. Ik was direct bij de les, geen roze wolk meer, aan de bak van Huissteden. Toen de slag te pakken gekregen en daar ik ging. Ondanks er overal mensen om mij heen zwommen kon ik toch vrije ruimtes vinden.”
Zijn gedachtes tijdens het zwemmen zijn euforisch: ,,Ik zwem in de zee, 3,8 km tijdens een Ironman, ik verzuip niet en haal ook nog andere mensen in, wat is dit f*cking vet!!”
..Ik kneep zo hard in mijn handvaten om grip te houden, een handbike heeft helaas geen klikpendalen, door het knijpen geen bloed meer in mijn vingers waardoor er geen gevoel meer in zat en de tennis en golfarmspieren in mijn armen begonnen ook enorm pijn te doen. Bovenkomen was mijn enige gedachten, daarna zal alles appeltje eitje zijn.
Godzijdank kwam ik boven. Super blij maar ook erg boos op mezelf. Dit was gewoon niet nodig geweest als ik mezelf beter had voorbereid. Mijn gemiddelde was helemaal in elkaar gezakt, deze onzin kostte mij een uur extra. En mijn armen waren klaar. Ik kon niet meer met mijn handen de handvaten beetpakken, enkel met mijn vingertoppen. En ik moest nog een km of 50. Niets geen appeltje eitje dus, maar tandje erbij. Na 7 uur fietsen eindelijk weer in de wisselzone.”
,,Nooit zo blij geweest om in de wheeler te mogen. Al doet in de wheeler zitten ook altijd pijn. Uren lang heb ik mijn benen languit gestrekt voor mij gehad, nu moest ik ze volledig buigen om erop te kunnen gaan zitten. Om die beenspieren zover te krijgen is hell!! Maar alles was beter dan in de handbike blijven liggen. En het voordeel bij het wheelen is dat ik mijn armen en handen totaal anders gebruik dan als bij het handbiken. De teller stond weer op 0, conditioneel trok ik het goed. Ik reed de wisselzone uit en kwam terecht in een totaal andere wereld. Op de fiets was ik bijna overal alleen, nu stonden er duizenden mensen die helemaal los gingen. Ik vergat alles en begon voor de zoveelste keer te huilen. Het zwemmen had ik overleefd, de 180 km, nu nog een ‘even’ een marathon over ontzettend slechte wegen en met overal hardlopers. Maar met overal mensen en muziek. De eerste twintig km ging goed, zoals dat thuis ook altijd gaat. Daarna begonnen mijn benen te protesteren. Ze kunnen niet zo lang in die positie blijven, maar nu zou dat toch echt moeten. Ook bij het wheelen heb ik getraind met kramp dus ik wist dat ik nog door kon. Alleen in de laatste ronde werd het zo hevig dat ik mijn bovenbenen wel moest strekken. Pauzeren was de enige optie.”
,,Dat had ik achteraf beter niet kunnen doen, nu moest ik om de 10 minuten strekken anders trok ik hem echt niet. En toen was daar die rode loper, de weg naar het walhalla. Mijn beste maatje stond 100 meter voor de finish. Hij wilde mij een knuffel geven waarbij hij tegen het dranghek leunde. Dit hek viel om waardoor hij op mij viel. Ik klapte met de wheeler volledig achterover en staarde naar de sterren in plaats van naar de finish. Omstanders hielpen ons overeind en daar kwamen de laatste slagen. Ik had het gvd gehaald!! Vuisten omhoog en over de finish. Medaille om mijn nek en klaar. Ik wilde verder gaan juichen maar een golf van pijn schoot door mijn lijf. Dat ik zou gaan huilen wist ik, maar dit was geen emotie maar huilen van pijn. Het enige wat ik nog kon zeggen is haal mij hieruit, haal mij eruit. Met vier man werd ik uit de wheeler getild. Spasmes, kramp in mijn benen, buikspieren en armen. Mijn hele lijf was over de zeik. Super fijn opgevangen door de medische mensen daar en langzaam kwam mijn lijf tot enige rust. Ik kreeg een cola’tje en dat was het meeste goddelijk drankje wat ik ooit gehad had. Na bijna een jaar snoeploos zijn geweest smaakte de apenkoppen ook geweldig.”
,,Dat ik mezelf tot het uiterste kon drijven tijdens de race was omdat ik al jaren niets anders doe. Voor mij geen sex drugs drank en rock n roll, alleen mijn gezondheid en mijn sportieve doelen. Soms best eenzaam en vaak geen leuk leven, maar deze ervaring maakt dat allemaal dubbel dwars waard.
Een volledige Ironman, volledig op armkracht!! Voor het eerst in mijn leven ben ik echt trots op mezelf!!”
Dutch