Mooiste triathlon ter wereld: Patagonman: Guus Vonk schitterend vijfde; Julion Gallagher mooi achtste

DINSDAG – Afgelopen weekend was het voor de liefhebbers van het ultralange werk hoogtijdag met het WK Ultraman. Daarover later meer, want er was een race die qua natuurschoon en puurheid onovertrefbaar is. We hebben het over de Patagonman, zondag stond de vijfde editie op het programma met een verrassende hoofdrol voor een Nederlander: Guus Vonk, triatleet van IZGS (In Zeer Goede Staat), de Haarlemse vereniging.

Middaugh en Livesey winnen: Guus vijfde/vierde man

Hij klaarde de Xtreme triathlon in 11.18.23 uur. Geen wereldtijd, maar als we erbij vertellen dat hij er vijfde mee werd op een deelnemersveld van 182 triatleten afkomstig uit 35 landen. Ja, dan wordt het al snel een heel ander verhaal. De Patagonman 2024 werd gewonnen door Josiah Middaugh, Amerikaanse legende op het gebied van crosstriathlons, maar dit kan de Yankee dus ook. Hij won in 9.52.35 uur, de enige onder de tien uur. De Colombiaan Alejandro Rivas werd ruim een uur (10.56.40 uur) later tweede en derde was de eerste vrouw al (girlpower dus net als het WK Ultraman): Caroline Livesey. De Britse klokte 11.02.24 uur. De Kroaat Jakov Buratovic volgde als vierde in 11.08 en krap tien minuten later was daar Guus al. Grappig om te vermelden dat Buratovic in 47.13 minuten snelste zwemmer was en dat Guus er 18 minuten later als 33e uitkwam. Zijn vijfde fiets- en achtste looptijd brachten hem terug in de top van het klassement. Feitelijk was Guus de vierde man dus. Middaugh had de snelste fietstijd (5.20.51 uur) en ook de snelste looptijd (3.20.10).

Julion Gallagher prachtig achtste

Veertig minuten na de Britse winnares Caroline Livesey kwam Nicolette Griffioen uit Zuid-Afrika als tweede vrouw bij de bel aan de finish: 11.42.36 uur. Brons ging naar Emanuela Venturelli uit Italië in 12.07.13 uur. Nog een top tien klassering voor Nederland, want Julion Gallagher was de achtste vrouw bij de bel.

Ze scoorde de 61e zwem-, de 20e fiets- en de 70e looptijd overall. De klok stond stil na 13.04.09 uur. Twee prachtige prestaties van Nederlanders, die best wat meer voor het voetlicht mogen komen. Het hoeft immers niet elke week over Menno, Niek, Tristan, Marlene, Els, Diede, Rachel, Maya, Mitch, Richard of Barbara te gaan….

Het adembenemende avontuur van Guus Vonk

Mooi dat Guus zijn wedstrijdverslag – beter gezegd zijn adembenemende avontuur – met ons deelt. Hier komt het:

Daar sta ik dan, te zoeken naar een plek met enige beschutting op een veerboot in een fjord in Puerto Chacabuco, Patagonië. Het is koud en guur, de vloer is nat en maakt dat m’n voeten koud worden. Ik had ook gewoon lekker in bed kunnen liggen met een piepklein katertje na een feestje. Maar nee, ik lag om 19.00 in bed, aangeschoten van alle suikers die ik gegeten had als m’n taper. De wekker ging om 02.00, maar ik was al wakker. Waarschijnlijk door de enorme regen. De voorspelling was dat dit om 03.00 zou stoppen, laten we het hopen want dit is geen lekkere start.

Ik doe mee aan Patagonman. Ik denk dat ik inmiddels zo’n 5 jaar de eerste filmpjes van deze race zag en toen dacht… als ik ooit toch eens fit genoeg zou zijn! Toen ik eind 2022 in Argentinië was en het Argentijnse deel van Patagonië aan het verkennen was wist ik het zeker, Patagonman gaat op mijn Bucketlist. De afgelopen jaren heb ik veel getraind, vooral op de halve triatlon afstand gericht. Ik ben fit en sterk en heb ook meerdere lange inspanningen gedaan als de West Coast Challenge (www.westcoastchallenge.nl) en wat fietsritten van tegen de 400 km en 500 km; maar nog geen full distance triatlon. Eerder dit jaar wel een training waarin ik 3,8km gezwommen, 180km gefietst en 30km gelopen heb.

Patagonman maakt de aftanden extra speciaal door het zwemmen in een fjord te doen(rond de 11 graden), het fietsen 2.500 hoogtemeters te geven in combinatie met enorme impact van wind en het lopen volledig onverhard te maken en tevens zo’n 1.000 hoogtemeters. Daarbij is het een point-to-point race wat maakt dat je veel van het waanzinnige landschap ziet. Het is een race waarbij je verplicht support moet regelen, mede daarom ben ik afgereisd naar Chili met mijn vrouw Inger, mijn moeder en mijn schoonouders. Die zullen mij op racedag helpen met m’n voeding en als er dingen misgaan.

Paniek om de Canyon Speedmax

De aanloop naar de race was goed. Mijn trainingen gingen goed en ook in de hoge volume weken lukt het me om te herstellen. Trainen voor full distance maakt je niet perse sneller, maar wel sterk en geeft je een enorm duurvermogen. Totdat ik, zo’n 2,5 week voordat ik het vliegtuig in zou stappen een mail van Canyon krijg: “For your safety, please immediately stop the use of your bike and do not ride it until you have had your fork checked and fixed by a professional bike mechanic.”. Een recall… ik heb praktisch al mijn trainingen buiten gedaan op mijn Canyon Speedmax en wil dan ook niets liever dan op mijn eigen tijdritfiets de race voltooien. Na veel heen en weer gebeld en gemaild te hebben met Canyon hebben ze me uiteindelijk geholpen met een plan A en Plan B om op een Speedmax de race te voltooien. Het is kantje boord geweest maar op donderdag is mijn fiets gemaakt in de recall zodat deze op vrijdag het vliegtuig in kon, mijn fiets is denk ik een van de eerste die gemaakt is met een vroege versie omdat ik deze race had staan. Ik zal eerlijk zijn, ik had niet verwacht dit dit ging lukken, respect aan Canyon dat ze dit op tijd hebben weten te organiseren!

Het heeft wat extra stress gegeven en ik heb uiteindelijk ruim 3 weken niet op mijn tijdrit fiets gereden en wat minder getraind; maar het is goed gekomen. Hier wil ik ook graag Giel van Bike Quality bedanken voor alle hulp en het meedenken, Giel is een onafhankelijke fietsenmaker en Canyon Specialist. Giel heeft de recall uitgevoerd maar we hadden ook nog een plan C gemaakt welke klaar stond om uit te voeren.

Inmiddels vaart de veerboot weg, het is nog pikdonker hier want het is rond de klok van half vijf. Precies conform planning. Je voelt op de boot de spanning en de extase, sommige mensen lopen onrustig rond en anderen zitten in een hoekje nog enige warmte te vangen. Ik heb met Dylan, een atleet, welke ik eerder die week ontmoet heb, een plekje gevonden achterin de veerboot op een trap. We zitten uit de wind in de warmte van de dieselmotor.

Haast valsspelen in zo’n warm wetsuit van DeBoer

Dit onderdeel vind ik het meest spannend, zwemmen in de koude en de donkerte. En ik ben niet de enige, veel atleten maar ook vooral veel supporters zijn blij als we allemaal veilig het water uit komen. Samen met nog veel andere atleten draag ik een wetsuit van ons Neerlands trots: DeBoer. Je ziet overal de kenmerkende gele ringen. Bij het testen van dit wetsuit is duidelijk waarom, dit is haast valsspelen zo veel warmte als dit wetsuit geeft.

En dan is het moment daar, the jump. Je springt een meter of 3 van de veerboot af het koude water in. Snel mijn plek zoeken voor de race begint. Ik lig redelijk vooraan en probeer mijzelf aan de rechter zijkant te positioneren. Ik heb relatief slechte schouders en in het verleden is vooral mijn rechter schouder uit de kom gegaan. Een massa start is dan ook niet mijn favoriet. Het is inmiddels een stuk beter, een jaar geleden is mijn schouder geopereerd en door alle fysio van Jan Willem Eigenraam zijn mijn schouders sterker dan ooit. We zwemmen vandaag plan B, dat betekent dat we in de baai blijven en om een ander schip heen zwemmen welke je in de verte enkel door de verlichting kan zien. Waarschijnlijk is de stroming of golfslag buiten de baai te sterk.

Opgeluchte blikken bij einde zwemmen

Zwemmen is mijn mindere onderdeel maar ik heb besloten er vandaag van te gaan genieten. Geen druk qua tijd, gewoon ontspannen proberen te zwemmen. En dat gaat goed, er is best wat golfslag en stroming maar het lukt mij om koers te houden. De koude om mijn gezicht is even pijnlijk de eerste paar honderd meter maar al snel ben ik weer gewend aan de temperatuur. Wanneer ik het schip nader welke ik moet ronden maak ik al de berekening dat het zwemmen niet de volledige afstand gaat zijn, we hebben ruim 3 km gezwommen wanneer ik het water uit kom. Gezien de stromingen doe ik er ongeveer net zo lang over als wanneer ik 3,8 km zwem in rustig water. Uit het water komend zie ik de opgeluchte blikken van mijn support.

Support

Tijd om me klaar te maken voor de fietstocht, Inger helpt me uit mijn wetsuit en in mijn trisuit. We fietsen vandaag lang-lang met overschoenen want het is koud, de voorspellingen lopen wat uiteen maar in de ochtend is er zo’n 5 graden voorspeld en mogelijk nog wat regen.

Het fietsparcours is op de kaart relatief eenvoudig; je fietst bijna 180 km van west naar zuid oost. De eerste 60 km is betrekkelijk vlak om daarna zo’n 100 km lang te klimmen waarna je de laatste 15 km enkel nog hoeft te remmen met het afdalen. De eerste 60 km gaat soepel, het is wat rommelig met alle support-auto’s maar iedereen doet zijn best veilig de weg af te leggen. Support rijdt namelijk over dezelfde weg als de atleten, het idee is dat support tijdens de race de atleten kan verzorgen met voeding en bij kan springen wanneer en bijvoorbeeld mechanische pech is. Hoewel ik voor mijn doen redelijk uit het water ben gekomen op plek 30-40 naar mijn inschatting heb ik nog wel wat in te halen.

Top tien in zicht

Ik ga rustig zitten en voer het plan uit wat ik samen met mijn coach Bert Flier heb bedacht. Het fietsen voelt goed, hartslag en vermogen doen wat ik hoop en verwacht en ik zit fijn op mijn fiets. Een voor een haal ik dan ook de andere atleten in. Na een kilometer of 60 begrijp ik dat de top tien in zicht komt! Het is afwachten of ik daarbij in de buurt kan komen want tot nu toe heb ik veel profijt van mijn tijdritfiets; het is hier betrekkelijk vlak en de wind is in de rug, dan is mijn fiets gewoon heel snel. Met klimmen is de fiets wat zwaarder dan een normale racefiets maar ik denk dat dit geen probleem gaat opleveren. De klimmen zijn niet enorm lang maar soms steil genoeg om mijn volledige vertanding (bijna 1 op 1 met 33/35 als lichtste verzet) te moeten gebruiken en om dan alsnog 300w te trappen.

Omdat het een point to point race is kom je later niet terug in T1 en T2, je support neemt dan ook al je materiaal wat je achterlaat mee. Bij het fietsen is er maar een verzorgingsplaats, dat lost je support ook op. Voor mensen die mij een beetje kennen: ik heb graag een plan. En dat had ik vandaag, een plan qua racen maar natuurlijk ook qua support. En ik heb eigenlijk een perfecte dag gehad, voor een heel groot deel mogelijk gemaakt door mijn support team. Fysiek door genoeg voeding te hebben, maar misschien nog wel meer mentaal door dit samen te delen.

Mijn hemel, wat een prachtig stukje wereld!

Het fietsen gaat goed en ik geniet van alle momenten. Ook de gravel stukken, omdat de wegwerkzaamheden hier nog niet afgerond zijn. Ik rijd gelukkig tubeless en heb geen lekke band gereden. Hoewel ik de weg vanuit de andere richting al met de auto had gereden, had ik toen nog niet helemaal door hoe waanzinnig de uitzichten zijn. Het is wellicht het iets lagere tempo, het goede weer want de lucht is inmiddels helemaal blauw of de extase van de race zelf. Ik weet het niet, maar mijn hemel wat is dit een prachtig stukje van de wereld!

Het klimmen gaat soepel. De laatste support hebben we op kilometer 135 afgesproken. Daar stonden ze keurig, alleen dacht ik dat we rond kilometer 120 afgesproken hadden. En dit is net het punt dat de wind op gaat spelen. Steeds vaker rij ik tegen de wind in of heb ik last van windvlagen. Het wordt mentaal en fysiek hier zwaarder. Hoewel de omgeving, geloof het of niet, nog mooier wordt begint de charme van Patagonman als een extreme triatlon hier echt te beginnen. Nadat ik mijn laatste support heb mogen ontvangen, wat goed was voor het moraal, begint het beuken tegen de wind in. Ik begin mij zorgen te maken over de iets lichtere atleten want de windstoten zijn hier immens.

Felle windstoten bij steile afdaling

Ik trap hard om op vlak terrein net over de 17km/uur te rijden. Op afdalingen trilt m’n fiets doordat mijn hoge velgen wind vangen. Dit is minder ontspannen. Ik blijf op mijn hartslag en vermogen letten en probeer mij niet gek te laten maken. Op het hoogste punt aangekomen denk ik dat ik kan ontspannen. Het is nu een grote spaghettisliert die over de berg gedrapeerd is naar beneden. Nu ben ik blij dat ik mijn fiets goed ken en schijfremmen heb, maar ik ben niet zo’n enorm goede technische fietser en een beetje een watje wellicht. Wat is dit eng, windstoten van alle kanten terwijl je met 40 tot 60 kilometer per uur van de berg af begint te rijden. Ik moet mijn best doen om mijn fiets overeind te houden daar deze af en toe onder mij vandaan trilt. Twee gasten op normale racefietsen en duidelijk meer ervaring zoeven langs mij heen om mij weer op plaats 6 te zetten. De wind is koud wat maakt dat mijn handen bevriezen. Ik probeer te genieten van het uitzicht maar ben blij als ik mijn fiets in T2 weg mag zetten.

Echte herinnering gaat boven foto

T2 gaat soepel, Inger en mijn moeder helpen mij bij de wissel en met een trailvest aan en wat kleding minder ga ik op pad naar het onderdeel waar ik misschien wel het meeste naar uitgekeken heb: het hardlopen. Van Raymond de Kuiper, die vorig jaar Patagonman volbracht en ook door Bert Flier gecoacht wordt heb ik al vele fantastische verhalen gehoord. Ik moest mijn telefoon mee nemen en foto’s maken, deel 1 is gelukt maar ik heb het niet vastgelegd. Zonde zeker, maar dit is toch iets wat ik nooit ga vergeten en ook soms heel dierbaar om een echte herinnering te koesteren in plaats van een foto.

Het hardlopen is de eerste 20 kilometer klimmen waarna je 10 kilometer afdaalt om de laatste 13 kilometer relatief vlak te lopen (het hardlopen is het enige onderdeel dat iets langer is dan de traditionele afstanden). Het is prachtig, ik ben gek op trailrunnen en geniet enorm van het parcours. Eén beekje moet ik doorkruisen waarbij ik tot boven m’n knieën in het water sta.

Fantastische uitzichten

De meest fantastische uitzichten kom ik tegen en ik zie in de verte twee andere atleten lopen; de nummers vier en vijf. Ik loop richting de vijfde, een Fransman die ik tijdens het fietsen al een paar keer gezien en kort gesproken heb. Super aardige gast die meerdere tips over parcours wist te geven. Sowieso, als een ding mij bijblijft van dit avontuur; de mensen.

Chilenen zijn buitengewoon aardige en prettige mensen, ze zijn enorm behulpzaam en geïnteresseerd zonder dat het te veel voelt. Omdat de race zo ver weg is zijn veel mensen er al in het begin van de week, dus je komt continu andere atleten tegen. Super leuk om zo naar de race toe te leven samen. Zo werd er op vrijdag een social swim georganiseerd om samen met de andere atleten te zwemmen en kennis te maken met de lokale bevolking. Hier waren ook kinderen van de lokale basisschool die alle atleten om handtekeningen gingen vragen.

Hongerklop

Nadat ik de Fransman ingehaald heb loop ik naar Jakov toe, een Kroaat die net als ik zijn debuut heeft vandaag op de full distance. Hij was vandaag al het eerste uit het water, wat niet geheel verrassend is gezien zijn waterpolo achtergrond. Samen lopen we zo’n 15 km op totdat ik mij minder goed begin te voelen; ik voel een hongerklop aankomen. Ik heb vandaag veel gegeten, heel veel. Ik denk dan ik op dat moment ruim over de 100-120g koolhydraten per uur zit maar met al het geklim komt mijn hartslag toch net iets hoger dan gehoopt wellicht.

Ik laat Jakov weten wat ik het even iets rustiger aan ga doen en besluit wat te wandelen om even wat extra voeding naar binnen te krijgen en te absorberen. Als ik nu een hongerklop krijg wordt het een lange dag. Na een kilometer over 4 voel ik het wegtrekken en voel ik mij weer beter, energie komt terug en ik kan weer door. De klimmetjes val ik minder aan en wandel ik waar nodig om mijn hartslag niet te laten pieken.

Zo mooi om dit samen te doen

Ik loop alleen maar weet dat ik Inger bij kilometer 30 ga zien op de fiets, zodat ze het laatste stuk bij mij kan zijn. Ze staat iets verder dus na een lichte teleurstelling zie ik haar bij kilometer 32. Samen gaan we de laatste 10 km afronden, het is wat vlakker maar de uitzichten zijn niet minder. Het is zo mooi om dit samen te doen, Inger heeft mij altijd gesupporterd in al mijn training en mijn plannen. We finishen dit avontuur echt samen.

Na 5 kilometer is er een prachtige waterval en het is duidelijk dat plek vijf voor mij is als ik door blijf rennen. Ik kijk nog vaak even achterom om zeker te weten dat ik niemand anders zie maar wanneer ik de laatste bocht maak zie ik het meer waar aan de finish ligt, de Argentijnse grens is nog geen 15 km hier vandaan. Wat een trip. Het is nog een lange rechte weg en daar hangt de bel, daar staan mijn lieve trotse moeder, mijn lieve trotse schoonouders en support van ander atleten.

Ik ben een Patagonman!

++++++++++++++++

Was getekend Guus Vonk. Een superprestatie en dat bij zijn allereerste hele triathlon en wat voor eentje! Dank voor je prachtige verslag Guus, zo kort na die loodzware inspanning. Bij het lezen ervan voelt het alsof we erbij zijn geweest. We zijn ervan overtuigd dat jouw reportage enorm goed gelezen gaat worden.

Ook nog wat foto’s erbij: enorm bedankt en geniet nog lang na van jouw Patagonman.

ZONDAG 1 DECEMBER: PATAGONMAN, AYSEN (CHL)
M:
4.Guus Vonk 11.18.23
V:
8.Julion Gallagher 13.14.09