Jeannette Smelt-Bergmans (1): Swimm helpt me verder van mijn zwemangst af.

Wij spreken met Jeannette Smelt-Bergmans, een vrouw met vele verhalen en heel veel gespreksstof. Zo veel, dat er een aantal artikelen zullen verschijnen over en met Jeannette.
38 jaar, gehuwd, moeder van drie, tomeloze energie,  triatlete sinds 2018, komt uit voor EdoSports, ambassadeur van IRONMAN Nederland, voormalig eigenaresse van een dansschool, tegenwoordig van Beweegstudio Puur, Ironman-finisher en deel uitmakend van de organisatie IRONMAN Nederland, lid van triathlonteam IRONMAN Nederland, Nederlands Kampioene Cyclecross en aankomend schrijfster van een boek en als triatlete last van zwemangst en binnenkort eigenaresse van een stromingsbad van Swimm.

Ik wil altijd graag mensen inspireren en motiveren en daarom vertel ik ook mijn verhaal over mijn zwemangst in de hoop op die manier ook anderen te kunnen helpen. Mijn zwemangst is ontstaan toen ik 15 was. Samen met een groep ging ik op wintersportvakantie, met de bus. De bus raakte van de weg, sloeg over de kop en kwam 30 meter lager in een beek  tot stilstand. Twee vriendinnen kwamen daarbij om het leven, terwijl ik er af kwam met een schouder uit de kom. Dat heeft heel veel met mij gedaan. Temeer, omdat vlak voordat het ongeluk plaats vond, ik met een van mijn vriendinnen gewisseld ben van plaats, alles gebeurde in een splitsecond. Ik heb mijn leven te danken aan zij die er niet meer is. Ze zei: Mag ik op jou plek zitten, ik heb hoofdpijn. “Wat als ……..”  heeft jarenlang een grote rol gespeeld.
Vandaar mijn zwemangst.

Op de ALO (deeltijdstudie) stond iedere zaterdag om 07:00 uur zwemles ingeroosterd. Naast het feit dat ik zwemangst had, was ik ook studente en de keuze tussen vrijdagavond stappen of zaterdagmorgen zwemmen, was wekelijks snel gemaakt, dus spijbelde ik van het zwemmen en compenseerde de gemiste lessen met de cijfers van andere vakken.

Hoe openbaart de zwemangst tijdens een triathlon zich bij jou?
Goed dat je het vraagt! Wanneer het om een traumatische ervaring gaat, gaat het niet om de gebeurtenis zelf. Zwart-wit gezien is er bij mij geen overeenkomst tussen het zwemmen en het ongeluk. Ongeacht welke traumatische ervaring je hebt, weet dat, trauma’s zich kunnen uiten in totaal andere situaties, bij mij dus het zwemmen. Ze komen voort uit het bevroren restant energie dat niet is opgeheven en ontladen: dit restant blijft in het zenuwstelsel gevangen. Je kunt dus rationeel bedenken dat je een duik neemt in het water. Maar het sympathische systeem neemt dat waar als de klap van het busongeluk waarop je vecht- en vluchtsysteem gelijk wordt geactiveerd. Een massastart is voor mij dan ook een grote trigger en flashback. Waarin mensen als het ware vechten voor hun leven, als verzopen katten in een wasmachine.

En dan besluit je, met zwemangst een Ironman te gaan doen?
Het was in de zomer van 2018, tijdens de vakantie in Frankrijk, dat ik 10 kilometer ging hardlopen. Sport is altijd al mijn lust en mijn leven en ben ook wel van de extreme zaken op sportgebied. Dus tijdens die 10 kilometer bedacht ik me dat ik een Ironman wilde gaan doen. Mijn gedachte: “Ik denk dat ik het wel kan”. 
Terug op de camping vertelde ik aan mijn man: Ik ga een Ironman doen! Maar ook kwam het besef, shit, ik kan helemaal niet zwemmen en heb zwemangst. Maar wat in mijn koppie zit ……. Dus moet ik mijn zwemangst gaan overwinnen. Ik ben de uitdaging met mezelf aangegaan en ben opzoek gegaan naar wanneer de stresssensor wordt getriggerd en hoe ik die kan reguleren. Door die continue op te zoeken leerde ik om te gaan met mijn angst. Dat heet ook wel het Repeated-bout-effect.

Inmiddels heb ik de zwemangst voor het grootste deel onder controle, althans ik herken het gevoel en weet er naar te handelen. Ik  start altijd op een plek, waar ik zeker ben dat het redelijk rustig is. Maar de duik in en de onrust in het water, is voor mij altijd een trigger terug naar het ongeluk. In het begin kreeg ik dan een black-out, het overviel me en ik raakte in paniek. Door het heel veel te doen, heb ik dat gevoel voor mezelf  beheersbaar gemaakt en kan er een beetje mee omgaan. En daar ben ik trots op. In mijn hoofd kan ik zaken relativeren, maar steeds is het mijn lijf dat reageert op dat trauma uit het verleden.

Heb je een tip voor onze lezers?
Adem is alles. Het toepassen van adem-technieken in stressvolle situaties is een levenskunst. De yoga-mat is een veilig ‘warm bad’ om te oefenen, begin eerst daar. Zodra je diverse ademtechnieken beheerst, ga je het toepassen in de praktijk. Ik zie bij de zwemstart altijd heel veel mensen, die vooral naar buiten ‘aan’staan. Richt je naar binnen, daar is het te doen. Daar zit je energie en controle.
Ik bedenk me altijd dat ik niet in de zee, een meer of ander open water zwem maar in een ‘badkuip’ zo groot als ik zelf ben. Het is veilig, compact en overzichtelijk. Waar je bent, daar ben je. Niemand kan dan in mijn ruimte komen. In een massastart ben ik dan onverstoorbaar.

De keuze voor Swimm?
Tijdens de Ironman expo in Hoorn ben ik in gesprek geraakt met de mensen van Swimm. Met hen sprak ik over hun stromingszwembad, mijn zwemangst en de combinatie van beiden. En ik zag daar, net al zij,  heel veel mogelijkheden. Immers,  ik ben ook ambitieus en als ik dat zwemmen en die zwemangst nog beter onder controle kan krijgen ……
Na het Ironman weekend in Hoorn heb ik mijn plan tot aanschaf van een Swimm thuis voorgelegd en al heel snel was de conclusie: dat gaan we gewoon onderzoeken.  De volgende stap van een bezoek aan Swimm in Boxtel en ik heb daar in alle drie de baden gezwommen, ik was gelijk verkocht, wat een geweldige ervaring!

Daar waar ik normaal gesproken moet vechten (tegen mezelf, de anderen en de zwemangst) in het water, gaf  het stromingsbad van Swimm me ontspanning. Plots bleek dat ik aanvankelijk met een lage stromingssnelheid en vervolgens met een veel hogere stromingssnelheid met dezelfde energie dat aan kon en veel sneller was. Het was niet meer vechten in het water. Ik zwom gewoon veel sneller, zonder dat paniekgevoel.  En je ziet en voelt dat. Dus begin april wordt het stromingsbad van Swimm bij ons thuis geïnstalleerd. 

Mijn zwemtalent ligt ergens op de bodem, maar in de Swimm ga ik dat vinden! Daarnaast blijf ik natuurlijk ook mee doen aan de teamtrainingen, gewoon voor de gezelligheid en het wij gevoel. Maar het idee dat ik binnenkort vanuit mijn huis, wanneer ik wil, een kwalitatief goede zwemtraining kan gaan doen, maakt me blij en daar verwacht ik heel veel van. En ook de rest van het gezin kijkt uit naar de komst van ons Swimm zwembad.