Speakerscorner: na veertig jaar is het mooi geweest; het wordt tijd voor andere dingen: Holten 2022 wordt m’n laatste…

WOENSDAG – Over anderhalve week is het 40 jaar geleden dat in Nederland de eerste triathlon werd gehouden. Vier decennia is een lange tijd. Ik heb er al best lang deel van mogen uitmaken.

In een bijdrage kort voor onze vakantie aanbrak hadden we het over afscheid nemen. Aanleiding was het gerucht dat de bondscoach van de Nederlandse triathlonselectie mogelijk wel eens ging stoppen. Aanvullend was de ‘cliffhanger’ voor na de vakantie dat er nog iemand zou zijn, die er zoetjes aan een punt achter gaat zetten. Die iemand ben ik….

Er zijn duizend redenen om door te gaan, maar evengoed ook duizend om te zeggen: het is mooi geweest. Het wordt tijd voor andere dingen. Zonder het ooit zo te plannen, is triathlon een groot deel van mijn leven geworden. Bijna veertig jaar lang was ik een bevoorrecht mens, want speakers staan altijd op het beste plekje om een wedstrijd te volgen. Je wordt bovendien ook nog eens in de watten gelegd door een organisatie, omdat je verbaal het uithangbord van hun wedstrijd bent. En het was heel bijzonder om die grote sporthelden, waar ik enorm tegenop keek van dichtbij te mogen meemaken, aan te spreken en vragen te stellen. Ik herinner me nog goed hoe ik met knikkende knietjes naar Gregor Stam, Rob Barel en Axel Koenders toeliep om een interviewtje af te nemen. Ze stelden me gerust, waren blij met een microfonist die zich wat meer verdiepte in een sport, die in de jaren tachtig nog in de kinderschoenen stond. Jaren tachtig vorige eeuw dus…

De teller van wedstrijden waar ik commentaar mocht leveren loopt inmiddels over de 1250. Zes WK’s, achttien EK’s, World Cup en ETU Cup-races, Ironmans, Powermans, Challenges en natuurlijk de Holland Triathlon. Maar ook de Gay Games, militaire kampioenschappen, World Games of gewoon een leuke scholierentriathlon of zwemloopje met amper zestig deelnemers. Ze zijn me allemaal even lief. Misschien vond ik de kleinere evenementen in dorpskernen, waar ook de braderie nog omheen stond, nog wel leuker dan de serieuze competities waar veel op het spel stond.

Vreemd genoeg waren het van begin af aan wedstrijden, die ver van West-Brabant weg waren. En niet alleen omdat in mijn eigen regio weinig wedstrijden waren, het is gewoon zo gelopen. Het betekent wel: lang van huis, lange reis en zondagavond laat thuis. Vaak vervolgens nog de uitslagen doorspelen naar ANP en andere media en de laatste jaren uiteraard onze eigen websites (3athlon.nl en vervolgens Trikipedia). Maandagmorgen meldde ik me weer op mijn werk: de redactie van BNDeStem. Veel triathlons werden steeds groter, gingen van 1 naar 2 dagen en zo nam het speakeren steeds meer van mijn vrije tijd in beslag.

Voor mezelf niet zo erg, aan de microfoon de wedstrijd van A tot Z verbaal mogen delen met het publiek en daar waardering voor krijgen, is natuurlijk prachtig. Voor mijn huisgenoten, mijn gezin ligt dat natuurlijk anders. Familiefeestjes, etentjes, uitstapjes…ze moesten het vaak zonder Wim stellen. Topsport is misschien een egoistische bezigheid, maar speakeren is dat ook. Trainen hoeft dan wel niet, maar in de voorbereiding zit ook veel werk. Bovendien is een atleet na het finishen klaar en blijft de speaker tot de laatste prijsuitreiking. Gemiddeld ben je wel een uurtje of tien zoet en dat dus maal 1250.

Voor de duidelijkheid: het was meer dan de moeite waard, het mag dan relatief een kleine sport blijven, ik voel me er zeer in thuis. Maar dat kon allemaal niet zonder de steun van het thuisfront. Dat werd ik me twee jaar geleden gewaar toen me een Koninklijke Onderscheiding ten deel viel. Zo’n lintje kun je alleen maar verdienen als je omgeving het mogelijk maakt. En dat hebben ze meer dan ik had kunnen wensen gedaan.

Onze kinderen zijn groot en zwerven uit, de werktijden worden – naarmate ik de zestig nader – korter. Alle reden om juist nu te blijven speakeren zou je kunnen denken. Toch kies ik er voor om een periode af te ronden. Heeft het met corona te maken? Ja, deels. De periode van thuiswerken, weekends thuis kreeg vanaf maart 2020 plots een heel andere invulling. We kochten een gewone fiets en fietsendrager en trokken het land in. Eerst dichtbij huis, daarna steeds verder. Als lijstjesfanaat gaf Heleen me een boekje waarin ik alle fietstochten, alle bezochte plekken op kon schrijven. Het werkte. Ik begon het steeds leuker te vinden om ons prachtig landje nog meer te ontdekken. Intussen was ik ook gaan joggen. Joggen werd hardlopen. Soms kort achter elkaar en steeds iets verder, dan weer een weekje waarin de tijd ontbrak. Maar het beviel wel. Ik voelde me er wel bij en dacht stiekem al weer aan loopwedstrijdjes doen. De eerlijkheid gebiedt ook te zeggen dat het vraag-aanbod verhaal de laatste jaren verschoof. Als eigenzinnig persoon was ik niet altijd even loyaal aan een organisatie en dan is het logisch dat je niet meer overal eerste keus bent.

Maar hoe dan verder? Als het weer kan willen we mooie reizen gaan maken. Rondreis Afrika werd in 2020 in de kiem gesmoord, maar wat in het vat zit verzuurd niet. Theaterbezoek, culturele- en popfestivals, musea, berg- en natuurwandelingen. Misschien nog wel eens een tijdje op de sportredactie van mijn krant werken en dus andere sporten zien en meemaken. Boeken schrijven, dorpsevenementen op touw zetten, een muziekinstrument leren bespelen of bij een kookclub. Mijn grootste makke is dat ik nog zo veel andere dingen wil dan alleen maar triathlon.

…….

Op Koninginnedag 1979 stond ik voor het eerst met een microfoon in mijn handen. De playbackshow van het kindervakantiewerk moest aan elkaar gepraat worden. Pubers waren we. Wekelijks kwamen we bij elkaar in het jongerencentrum van Oud Gastel: ’t Veerke genaamd. We lieten bands komen: Herman Brood, Vandenberg, Vitesse, Gruppo Sportivo. We sleutelden aan onze brommers en hielden kindervakantiewerk voor de kids van de basisschool. En toen dus die playbackshow. Ik weet er weinig meer van, moet er nog wel ergens een foto van hebben. Maar ik vrees dat daarvoor de hele zolder overhoop moet.

Een jaar later. Voorjaar. Achter het jongerencentrum is een fietscrossbaan aangelegd. De Zandstuivers wordt opgericht. Een flitsende nieuwe sport, dankzij de Avro (Karel van de Graaf) goed in de picture. Op de eerste wedstrijddag blijft de speaker met een kater op bed liggen. Of ik het even over wil nemen. Vijf jaar ben ik vrijwel wekelijks op de BMX-terreinen van Brabant te vinden als microfonist. Ver voordat Twan van Gendt of Niek Kimmann aan de sport begonnen. Als broekie van een jaar of 7 deed Sven Nijs bijvoorbeeld mee. Andere namen zitten niet meer in mijn geheugen.

Van de ene hype (fietscrossen) kwam de volgende (triathlon). Schuchter ging ik kijken bij de tweede editie van de Holland Triathlon in Kijkduin. Wat een lange dag was dat zeg, maar Gregor Stam was een held. Dat wilde ik ook. Opnieuw zwemles genomen om toch iets meer dan schoolslag te kunnen, een goede racefiets had ik al. Alleen dat lopen, wie verzint zoiets? Tussen 1984 en 1989 een beetje blijven aanmodderen in Brabantse en Zeeuwse wedstrijdjes, waar de concurrentie per keer groter werd. Rustig afdrogen na het baantjes trekken (pas in 1987 deed ik een eerste open water triathlon) was er niet langer bij. Het werd almaar serieuzer. Met ’t Veerke hielden we in Oud Gastel in 1985 een eerste triathlon met 25 deelnemers. In ons – voorlopig – laatste jaar 2019 hadden we er meer dan duizend. Meedoen was er nooit bij, ik was immers als vanzelfsprekend speaker in mijn thuiswedstrijd. Van Gastel kwam Bergen op Zoom, kwam Spierdijk, kwam Veenendaal, kwam Almere, kwam Stein, kwam Holten enzovoorts. Afijn, de memoires komen nog wel eens. Zodra ik er tijd voor kan vrijmaken….

Mijn afscheid is hiermee officieel aangekondigd. Niet abrupt. Ik ga nog een kleine tien maanden vol energie en met veel zin door. Veenendaal en Ameland volgen nog. En volgend jaar de eerste maanden ben ik er nog graag bij. Tot Holten ergens begin juli. De Sallandse wedstrijd heeft bij mij altijd een bijzonder plekje ingenomen. Misschien wel omdat we juist daar vaak met het hele gezin waren, zowel in het triathlonweekend als in de herfstvakantie. Na Holten 2022 is het over en krijgt mijn stem voortaan iets meer rust.

Over hoe of wat in die laatste wedstrijd kom ik hier vast nog wel eens terug. In mijn dromen komt iedereen (vriend of vijand) die ik de afgelopen veertig jaar in triathlon ben tegen gekomen dat weekend in Holten bijeen voor een knallend slotakkoord. Als het met stille trom gebeurt, vind ik het overigens ook goed hoor. Dan bedank ik jullie voor zoveel onvergetelijke momenten wel langs deze wijze.

Ik begin mijn afscheidsrondje zaterdag in Veenendaal. Wie weet tot daar!

Wim