Triathlon Bike Positie, part 2
Na deel 1 volgt ook er een deel 2 van de Triathlon Bike Positie veranderingen.
Nu we wat meer inzicht krijgen over de aanpassingen die we bij de pro’s zien (en in onze fit studio ook bij gewoon AG’s) is het natuurlijk interessant om eens te kijken hoe onze Nederlands pro’s meegaan in deze ontwikkelingen. Als voorbeeld grijpen we eerst nog even terug naar Lucy Charles Barclay, een ander interessant voorbeeld. Hieronder de positie waarin zij jaren gereden heeft.
Heel duidelijk is de veel te krappe cockpit ruimte te zien. Links de Specialized Shiv disc en rechts de Cube Aerium disc. Rechts staat haar zadel nog verder naar voren dan links en zie je dat ze niet genoeg ruimte heeft naar het stuur toe. Ze zit verder naar achteren op het ISM zadel omdat er simpelweg te weinig ruimte is naar de armpads. Haar bovenarmen staan haaks onder het lichaam en dat geeft veel meer druk op schouders en nek, beperkt de ruimte voor de longen en in de meeste gevallen de ruimte om het hoofd te laten zinken. Het is overigens werkelijk een prestatie dat ze dit 180 km lang kan volhouden, zelfs als dat in haar geval ‘maar’ 4:30…aan fietstijd is. Dat onderscheidt pro’s ook van normale stervelingen. Zelfs oncomfortabele houdingen kunnen zij volhouden, maar het kan echt beter en meer ontspannen.
Maar Lucy heeft dit jaar met Cube veel tijd doorgebracht in de windtunnel en meerdere positionele aanpassingen gedaan. In combinatie met verschillende inspanningstesten. Degene die haar op de socials volgen hebben het zeker voorbij zien komen. Het resultaat van deze aanpassingen hebben we tijdens IM Hawaii kunnen zien. Op de afbeelding hieronder zie je dat ze met haar armen veel verder naar voren zit dan de jaren hiervoor. Het lijkt optisch misschien op het eerste gezicht niet zoveel maar ik schat in dat het zeker 40-50 mm is en de hoek van de aerobar lijkt wat minder omhoog te staan. Dat ziet er meteen veel relaxter uit, meer ontspanning, meer ruimte voor de longen en ze heeft niet voor niets dit jaar ook meteen de snelste fietstijd ooit op Hawaii gereden en eindelijk de winst gepakt.
Laten we naast Lucy eens een aantal Nederlandse pro dames ter vergelijking erbij pakken. Hieronder een afbeelding van Marlene de Boer links en Kyra Meulenberg rechts in full action. Ik heb bewust foto’s gekozen in full action om de beste vergelijking te maken met de bovenstaande afbeeldingen.
Voor beiden geldt dat het hele krappe cockpit posities zijn. Kyra houdt haar hoofd nog wel netjes voor het bovenlichaam, maar de longen krijgen minder ruimte dan mogelijk zou zijn. De onderarmen staan qua hoek te ver omhoog bij de reach die het stuur nu heeft. En ze zit hierdoor ook vrij rechtop op de fiets. Bij Marlene links is het hoofd te hoog waardoor de helm veel te ver boven haar rug uitsteekt, de ruimte tussen helm en schouders te groot is, vrijwel zeker dat de longen ook hier beperkt worden en het ook een relatief hoge positie is. De aerobar verder naar voren zou meer longruimte opleveren, zeker meer ruimte om dan het hoofd verder tussen de schouders te laten zakken en daardoor vrijwel direct verbetering van de aerodynamica. Zeker met de juist passende helm. En laten we wel wezen, ook deze beide dames presteren al geweldig maar hebben -helaas- niet de tools en budgetten zoals de Lucy’s van deze wereld. Dus niet continue toegang tot windtunnels, full custom built aerobars e.d. Maar toch zijn er voor hun ook mogelijkheden om minder kostbare opties te doen zoals bijv. inspanningstesten in de huidige en een aangepaste positie waarbij je bijv. kunt testen hoeveel meer zuurstof- en longinhoud er gebruikt kan worden in positie X, positie Y en positie Z. Wat doet dat met het wattage en hrm. En bijvoorbeeld outdoor aerotesten met de nieuwste generatie aerosensors die op de fiets bevestigd kunnen worden.
Waarom is het interessant voor deze Nederlands pro’s omdat soort zaken te doen of te gaan doen. Laten we de Marlene de Boer even als voorbeeld nemen en haar meeste recente prestatie met een derde plaats bij IM Cozumel afgelopen weekend. Zij wordt daar natuurlijk al prachtig derde op 13 minuten van de nummer 2 en daar zit ook nog eens een penalty van 5 min in. Dus het gat met de nummer twee is eigenlijk slechts 8 minuten. Een verbetering van positie in aerodynamica en fysieke optimalisering van zuurstof en longvolume kan zomaar meer dan dit verschil opleveren. En in haar geval zou het verschil tussen nummer 2 of 3 een extra winst van bijna $ 3000 in prijzengeld betekenen…
Laten we er voor het gemak eens vanuit gaan dat Marlene gemiddeld 200 watt NP gereden heeft, ze rijdt 37,7 km/phr en dat komt overeen met ongeveer een Cda waarde van 0.240. Ik hou de rekensom even wat eenvoudiger en laat de exacte rolweerstand e.d. even in het midden, maar hou ze voor beide voorbeelden gelijk. Wanneer zij een verbetering van aerodynamica zou kunnen halen van 0.015 en ze zou uitkomen op een Cda van 0.225 dan levert dat op 180 km een tijdwinst op van bijna 6 minuten. Laat dat nou het verschil op de fiets zijn tussen de nummer 2 en de derde plaats van Marlene…. En gezien haar hoofd- en helmpositie en de houding op de fiets is dat geen hele ingewikkelde winst. Overigens is het toeval dat beiden dames op een Cadex rijden. Maar als we toch met de Cadex bezig zijn dan kunnen we ook de positie van bijv. Menno Koolhaas erbij pakken.
Menno zit ook op de Cadex Tri, ook in de zadelpositie die behoorlijk steil is en ook hij komt dan lengte in de cockpit te kort. Maar Menno heeft zijn positie wel mogelijk gemaakt door de custom aanpassing van de cockpit met Sync Ergonimcs ‘verlengers’ (de groene pijl bij het stuur). Een vrij kostbare investering omdat de ‘cheap’ version die Menno hier gebruikt nog steeds duizend euro kost en de ‘expensive’ variant meer dan 2,5 keer zoveel. Dat kan ook een heel stuk goedkoper zoals hieronder op mijn eigen Cadex zichtbaar is. De groene pijl bij het stuur wijst naar de extra tilt spacer die op de normale Cadex spacer is gemonteerd en een extra 30-50 mm aan armpad reach oplevert.
Als we de positie van Menno verder onder de loep nemen en dan kijken naar zijn hoofdpositie dan zien we ook hier dat zijn hoofd nog behoorlijk ver boven zijn rug uitsteekt. De atleet ernaast is Rico Bogen en die positioneert zijn hoofd veel beter. De ruimte tussen de helm en schouder is ook veel kleiner. En ook hier geldt, net als bij Marlene, dat winst in aerodynamica bijna letterlijk het verschil tussen goud en plaats 10 kan zijn. Bij het IM 70.3 WC in Lahti, Finland werd Rico Bogen wereldkampioen, Menno werd 10de. Nog steeds een geweldige prestatie, maar wanneer we de tijden per onderdeel bekijken dan zien we dat beiden atleten dezelfde zwemtijd scoren, Menno een halve minuut sneller loopt maar hij verliest op het fietsen 6 minuten. Nu is het verschil aerodynamica geen 6 minuten op 90 km, maar het gaat zeker meerdere minuten schelen. En bij Ironman verdient de nummer 10 een heel stuk minder dan de eerste vijf. Los van alle exposure waarde die het daarna met zich meebrengt
Maar net als bij de Canyon’s in deel 1 van dit artikel is er dus wel een apart verlengstuk nodig om de positie weer passend te maken en de wervelkolom volledig te kunnen ontspannen, het hoofd te laten zakken en maximale ruimte te maken voor de longen. En de Cadex is nota bene één van de fietsen met een behoorlijk bereik in de reach. Het heeft dus helemaal niets met het merk en model te maken, maar meer met het feit dat atleten momenteel veel meer testen, meten en aanpassen en alle fabrikanten eigenlijk achter de feiten aanlopen.
Een ander voorbeeld van hoe het ook kan is bijv. één van de andere Nederlandse dames, Els Visser. De foto hieronder laat een hele mooie positie zien. Uiteraard mede door de custom cockpit mogelijk gemaakt. Er zijn ook foto’s te vinden van wat oudere posities waarin Els net als Marlene en Kyra veel krapper in de cockpit zat. Persoonlijk zou ik Els met haar cockpit nog iets verder naar voren willen zien omdat je ziet dat bij het echt pushen ze nog iets verder naar voren op haar zadel schuift en de afbeeldingen dan toch nog wat krappere positie in de cockpit laat zien. Maar het is wel een mooie aeropositie.
Ook de Nederlandse pro Heleen Moes zit inmiddels veel beter op haar Specialized Shiv disc. De eerste rondjes testen waren veel comfortabeler en met meer power, maar die gaan vaak hand in hand, dan haar originele positie. Duidelijk is te zien dat ze een mooie ontspannen lange wervelkolom heeft en een prima ondersteuning van het bovenlichaam waarbij het hoofd mooi voor het bovenlichaam terecht komt. Wel moest hiervoor de hele cockpit aangepast worden…. Uit mijn hoofd zeg ik dat haar cockpit 65 a 70 mm verder naar voren geplaatst moest worden. Ik verwacht dat de positie van Heleen nog wat verder aangepast zal gaan worden na het aerotesten wat we in het voorjaar met haar gaan doen. We gaan dan o.a. nog verschillende helmen testen en verder fine tunen. Maar positioneel zien deze houdingen van Els en Heleen er totaal anders uit dan die van Marlene en Kyra. Het is ook niet zo dat iedereen exact hetzelfde komt te zitten, maar er is wel een soort van orthodoxy over wat goed test en werkt. En een veel gehoorde opmerking is vaak; ik ben niet zo flexibel dus ik kan niet zo aero zitten. Flexbiliteit heeft hier vrijwel niets mee te maken.
Laat helder zijn dat deze artikelen niet bedoeld zijn om kritiek te leveren op deze atleten, maar om aan te tonen hoe de absolute wereldtop in de triathlon bezig is met het continue testen, aanpassen, weer testen, aanpassen en het opzoeken van waar de grenzen liggen. Om het gat te verkleinen moeten de Nederlandse atleten ook zoeken naar het ‘low hanging fruit’ zoals de Amerikanen dat zo mooi zeggen. En dat hoeft niet altijd extreem veel geld te kosten, maar er is echt winst te halen. Overigens, maar dat is een persoonlijke mening, zou dit nou juist iets zijn waar de NTB een rol in zou kunnen spelen en meerwaarde als bond in kan laten zien. Maar dat is een hele andere discussie…..
Om te laten zien hoe de posities in de loop der jaren door testen, meten en experimenteren zijn veranderd mijn eigen fit’s in volgorde 🙂 Helaas door omstandigheden dit jaar geen races gedaan dus van de laatste verbeteringen en aanpassingen van mijn huidige positie op de Cadex nog geen afbeeldingen. Maar mijn eerste positie links van 1996 of 1997 lijkt wel een beetje op die van Marlene haar positie nu. Alleen deden we destijds nog helemaal niets met testen, bike fitting en aerodynamica. We reden en liepen rond in zwembroekjes en ‘naveltruitjes’. Er zijn helaas foto’s van :-). De tweede positie is wat recenter van 2017, nog vrijwel geen aerobar tilt, hoofd daardoor nog wat teveel omhoog en rechts mijn 2019 positie die al weer veel beter is. Om een idee te geven wat aerodynamica doet, in de laatste positie reed ik in Almere met een NP van slechts 176 watt 5.06 minuten.