Marloes Vos, adaptive triathlete (43): Coachee en coach, hoe is dat.
Het is weer Lanzarote time! Zoals jullie inmiddels weten, ben ik elke winter een aantal weken op dit prachtige triathlon-eiland te vinden. Het is fantastisch dat ik op afstand mijn werk kan en mag doen en dat ik ruimte krijg om te trainen. Het bouwen aan het nieuwe seizoen is nu echt begonnen. In januari heb ik weer een prachtig PR gelopen op de halve marathon in Egmond; de PR reeks zet zich nog steeds voort! Een paar dagen na de race in Egmond heb ik de koffers gepakt en inmiddels ben ik al 4 weken aan het trainen op “The Rock”.
Mijn doelstellingen voor 2024 en 2025 zijn helder en ik ben nu vooral aan het bouwen richtingChallenge Roth & Almere-Amsterdam. In de voorbereidingen zal ik Tijdrit Almere, Brouwersdam 90 Triathlon en de halve Triathlon van Nieuwkoop meepakken. De buddiecrew kan nog steeds uitbreiding gebruiken, dus als je interesse hebt om de triathlonsport vanuit een ander perspectief te beleven en onderdeel te zijn van een supergaaf traject op weg naar mijn sportieve droom, stuur mij een bericht!
Naast mijn eigen sportieve prestaties ben ik nu ook al ruim een jaar aan de slag als triathloncoach en ik krijg weleens de vraag hoe het is om zowel in de schoenen van coachee als in die van coach te staan. Allereerst dit is supergaaf. Het is supermooi om atleten te mogen begeleiden, samen de plannen te maken en vooral groei en progressie op sportief en mentaal vlak te mogen zien. Triathlon, een uitdagende combinatie van zwemmen, fietsen en hardlopen, vereist niet alleen fysieke kracht, maar ook een doordachte trainingsaanpak. In deze wereld van uithoudingsvermogen en doorzettingsvermogen staan triathloncoaches en hun atleten zij aan zij. Laten we eens duiken in het dualistische perspectief van het coachen van triatleten en zelf gecoacht worden om sportieve doelen te behalen.
In de schoenen van de triathloncoach
Als triathloncoach ben je meer dan alleen een trainer; je bent een architect van atletische prestaties, een motivator en een strategisch denker. Belangrijke aspecten zijn planning en aanpassingsvermogen. Een coach moet in staat zijn om trainingsschema’s te ontwerpen waarbinnen zwemmen, fietsen en hardlopen in relatief evenwicht zijn, rekening houdend met individuele sterktes, zwaktes en doelen. Het vergt flexibiliteit om aanpassingen te maken op basis van de voortgang van de atleet. Misschien nog belangrijker in dit geheel is dat ook het plezier voorop moet blijven staan. Ik vind het als coach belangrijk dat mensen een mate van eigen regie houden en aangeven op welke manier zij aan de slag willen gaan. Als men graag nog het plezierritje met de buurvrouw wil blijven doen of een keer een hardlooptraining in het bos wil doen, dan moet daar ruimte voor zijn.
Een derde aspect wat ik in mijn rol als coach erg belangrijk vindt, is bewust zijn van de mentale conditie en hierin ondersteuning bieden. Een coach moet begrijpen hoe stress, motivatie en zelfvertrouwen de prestaties beïnvloeden. Het is essentieel om mentale ondersteuning te bieden en atleten te helpen om met druk om te gaan. Om zo nu en dan de druk van het trainingsschema te verlichten moedig ik mijn coachees aan om ook samen met andere atleten op te trekken in deze individualistische sport. Het delen van succesverhalen, het aanmoedigen van teamwork en het opbouwen van een positieve sfeer dragen bij aan de groei van atleten. Ik vind het dan ook supertof dat ik naast het coachen nu ook al ruim een jaar het triathlonteam van TRIPRO mag begeleiden. Binnen dit team brengen we een groep van diverse atleten samen door kennis te delen en met elkaar plezier te beleven in de sport.
In de schoenen van de coachee
Als ik nu in mijn schoenen stap als atleet en coachee, die gebruik maakt van de begeleiding van een triathloncoach, dan zijn er voor mij opnieuw een aantal zaken essentieel. Als atleet is het van cruciaal belang om vertrouwen te hebben in de coach en open te staan voor de begeleiding. Dit betekent het loslaten van het eigen ego, het accepteren van de begeleiding en het erkennen van het belang van een gestructureerd trainingsprogramma. En ja, ik ben soms ook eigenwijs en schop dan tegen de adviezen aan, maar menig keer moet ik mijn coach toch gelijk geven. Het plan werkt… Die verdomde trainingen in de Z1-Z2 hartslagzones zijn vaak superfrustrerend, maar als je een jaar vol PR’s draait zonder blessures, dan weet je dat het ergens goed voor is. Nu ik coach en zelf ook bewust de principes van trainingsleer inzet voor de schema’s van mijn coachees, zie ik geregeld dezelfde frustraties voorbijkomen en dan is er begrip en tegelijkertijd moet ik om mijzelf lachen als ik weer loop te vloeken op mijn coach tijdens een training.
Een ander punt van gecoacht worden, is toewijding aan de gestelde doelen. De doelen bepaal je natuurlijk vooral zelf in samenspraak met je coach. De coach helpt je om het schema te volgen, uitdagingen te omarmen en te leren van de trainingen die niet volgens plan gingen (of juist wel). Het geeft mij vaak net de extra push om toch de pittige of langere duurtrainingen te doen, in plaats van op de bank te blijven zitten. Je doet het voor jezelf, maar de stok achter de deur helpt enorm.
Vanuit het perspectief van zowel coach als coachee is communicatie belangrijk. Atleten moeten bereid zijn feedback te geven over hoe ze zich fysiek en mentaal voelen, zodat de coach het trainingsprogramma kan finetunen en aanpassen. Daarnaast is het als coachee soms ook best lastig om jezelf zo open te stellen. Wanneer je een pittige werkdag achter de rug hebt of er iets is gebeurd in de privésfeer, komt dat toch vaak tot uiting in je trainingen, ieder geval bij mij is dit zeker het geval. Als coach vraag je je dan soms af wat er aan de hand is. Het is echt een samenspel tussen coach en coachee. Inmiddels merk ik steeds vaker dat data de coach hierin kan helpen; data liegt niet. Je moet natuurlijk niet alleen naar de getallen kijken, gevoel is ook belangrijk en het delen van het gevoel helpt om samen te groeien.
Mijn dubbelrol als coach en coachee biedt mij ook de mogelijkheid voor zelfreflectie. Het afgelopen jaar ben ik me bewust geworden van mijn eigen kunnen en heb ik inzicht gekregen in mijn sterktes, maar ook waar nog werk aan de winkel is. Ook zie ik dit nu gebeuren bij een aantal coachees die ik begeleid. Regelmatig krijg ik een bericht dat ze tot bepaalde inzichten komen door de trainingen die ik ze laat doen. Het is een voortdurende reis van zelfontplooiing.
En hoe dit in de praktijk vorm krijgt, is sterk afhankelijk van het individu. Een trainingsprogramma is immers zeer persoonlijk, net als het contact tussen coach en coachee. Sommige mensen hebben behoefte aan intensieve interactie, stellen veel vragen en verlangen naar regelmatige feedback, terwijl anderen juist de voorkeur geven aan een gestructureerde benadering met heldere planning.
Het is van essentieel belang dat de coach goed bij de persoon past. De onderlinge klik en de coachingsstijl spelen een cruciale rol. Er zijn coaches die sterk leunen op data-analyse, terwijl anderen meer vertrouwen op de subjectieve beleving (RPE) en emotionele feedback van de atleet of de combinatie hiervan. Bovendien kan het voorkomen dat na verloop van tijd de keuze wordt gemaakt om een andere richting in te slaan en nieuwe uitdagingen aan te gaan. Tegelijkertijd zijn er coachees en coaches die meer dan 10 jaar of langer met elkaar samenwerken. Belangrijk is om te luisteren naar je eigen gevoel en behoeften. Het volgen van wat goed aanvoelt en open communicatie zijn cruciaal. Het is essentieel dat zowel de coach als de coachee zich comfortabel voelen in de samenwerking.
In de wereld van de triatloncoach en de atleet vormt de relatie tussen beiden de kern van succes. Het is een gezamenlijke zoektocht naar wederzijds begrip, aanpassing en prestatieverbetering. Samen ga je de uitdagingen aan, overwin je de obstakels en streef je naar de sportieve hoogten die je alleen misschien nooit bereikt zou hebben.